Sardynia czy Sycylia

Obowiązkowymi punktami na mapie każdego podróżnika są niewątpliwie Sardynia i Sycylia. Wyspy wyjątkowe, zarówno pod względem zniewalającego, momentami utopijnego krajobrazu oraz historii, której jednym z filarów jest winiarstwo. Głęboko zakorzenione w tradycji, tak jak najstarsze krzewy winorośli, przyciąga od lat wszystkich zafascynowanych wędrówkami po winiarskich szlakach. Co oferują i czym kuszą najbardziej? Oto krótki wstęp do winem płynących krain Sardynii i Sycylii.

AUTORKA: Ewelina Balcerzak

Sardynia: Sella & Mosca – poezja w butelkach zamknięta

Powiedzieć, że wino na Sardynii ma duże znaczenie, to nie powiedzieć nic. Bo przecież historia tej wyspy, natury i życia jest nierozerwalnie związana z ponadtysiącletnią tradycją uprawy winnej latorośli. Doskonale to rozumie i przyjmuje za swoją dewizę Sella & Mosca, znakomity producent win, których aromat, smak i kształt w pełni oddają przynależność do miejsca pochodzenia. Uprawa i wykorzystanie do produkcji szczepów endemicznych, szacunek dla natury, zachowanie tradycji i lokalne zobowiązania sprawiają, że każdy, kto chciałby doświadczyć chociażby odrobiny smaku Sardynii, z pewnością odnajdzie go w winach Sella & Mosca.

A zaczęło się tak…

Historia tej marki zaczyna się intrygująco i brzmi jak wstęp do filmu przygodowego. Akcja zaczyna się w 1899 roku, gdy na Sardynię przybywają dwaj poszukiwacze przygód z Piemontu, inżynier Sella oraz adwokat Mosca. Na miejscu ich oczom ukazuje się niesamowity krajobraz wyspy. Otoczone plażami wzniesienia i pagórki czarują pięknem, a takiego widoku ze świecą szukać gdzieindziej. Czy to właśnie pejzaż obudził w poszukiwaczach chęć eksploracji tego terenu? Niewykluczone, ale – co najważniejsze w tej opowieści – w istocie udało im się znaleźć prawdziwy skarb w tych skalistych glebach. Oczywiście mowa tutaj nie o skrzyni pełnej złotych monet, lecz o bogactwie wyjątkowego podłoża.

Apelacje Sella & Mosca

Obecnie winnice Sella & Mosca rozciągają się m.in. na obszarach DOC Alghero, jednego z największych winiarskich terenów w Europie. Apelacja znana jest również pod nazwą „Nurra” i zajmuje północno-zachodnią część wyspy. W podłożu dominują tutaj piasek, glina, wapń oraz żelazo, natomiast klimat mocno warunkuje powietrze znad Morza Śródziemnego. Sella & Mosca posiada w tej części 520 hektarów winnic, na których uprawia się przede wszystkim szczepy autochtoniczne, wykorzystane np. do produkcji takich win jak Vermentino di Sardegna DOC czy Cannonau di Sardegna DOC.

Obecnie winnice Sella & Mosca rozciągają się m.in. na obszarach DOC Alghero, jednego z największych winiarskich terenów w Europie. Apelacja znana jest również pod nazwą „Nurra” i zajmuje północno-zachodnią część wyspy. W podłożu dominują tutaj piasek, glina, wapń oraz żelazo, natomiast klimat mocno warunkuje powietrze znad Morza Śródziemnego. Sella & Mosca posiada w tej części 520 hektarów winnic, na których uprawia się przede wszystkim szczepy autochtoniczne, wykorzystane np. do produkcji takich win jak Vermentino di Sardegna DOC czy Cannonau di Sardegna DOC.

Po drugiej stronie wyspy, w części północno-wschodniej, w apelacji DOC Vermentino di Gallura rozciągają się winnice Sella & Mosca rosnące na zboczach Monte Limbara. Cechami charakterystycznymi dla tego obszaru są gleby bogate w granit oraz wyjątkowy klimat, w którym wpływy nadmorskie kontrastują się z górzystym terenem. W uprawie dominuje hiszpańska odmiana vermentino, przywieziona najprawdopodobniej z Ligurii.

Trzecią apelacją, w której obsadzone są winnice Sella & Mosca jest DOC Carignano del Sulcis. Apelacja rozciąga się między historyczną częścią Sardynii Sulcis Iglesiente a Capo Teulada. Jest to część wyspy o podłożu piaszczystym i bogatym w minerały, gdzie królem wśród uprawianych szczepów jest carignano. W tej części do Sella & Mosca należy 6 hektarów winnic na obszarze gminy Giba, zlokalizowanym blisko plaży.

Odmiany winorośli

Przynależność do regionu i tradycji w winach Sella & Mosca podkreśla nie tylko szacunek do natury i terroir, ale również wykorzystanie lokalnych odmian szczepów. Spośród bieli najbardziej znaną odmianą i zarazem dumą regionu jest vermentino. Odmiana charakteryzująca się bogatym aromatem, świeżością oraz nutami ziół i mineralnością. Z portfolio Sella & Mosca polecamy spróbować Vermentino di Sardegna DOC, czyli wina o przejrzystej jasnożółtej barwie z zielonkawymi refleksami. Zarówno w aromacie, jak i smaku dominują nuty kwiatów, ziół oraz owoców egzotycznych. Wino jest rześkie, soczyste, z lekko mineralnym finiszem. To świetna propozycja na upalne dni i jako towarzystwo do potraw z owoców morza.

Drugi najważniejszy szczep znany z Sardynii to cannonau – czerwona odmiana, we Francji znana jako grenache, a w Hiszpanii jako garnacha. Sardyńska charakteryzuje się intensywnością barwy i smaku, dając wina bogate i aromatyczne. Warto spróbować Cannonau di Sardegna Riserva DOC – jest to znakomita propozycja od Sella & Mosca, która zachwyca głębokim rubinowym kolorem. W zapachu urzeka nutami dębowymi, lekko tostowymi, a także typowym dla tej odmiany aromatem fiołków. W smaku wino jest doskonale zbalansowane, wyczuwalne są dojrzałe śliwki i jeżyny, całości dopełnia subtelny dębowy finisz.

Sycylia: Cantina Pellegrino

Sycylia to naprawdę wyjątkowe miejsce na Ziemi, a jednocześnie największa wyspa Włoch, jak też jeden z największych obszarów uprawy winorośli. Dumą Sycylii, podobnie jak Sardynii, jest przynależność do kultury, historii i natury dostrzegalna niemal na każdym kroku w świecie winiarstwa zdominowanym i uzależnionym od lokalnego dziedzictwa. Idealnym przewodnikiem po tym świecie będzie Cantina Pellegrino, od pokoleń produkująca na Sycylii wino zgodnie z najstarszymi tradycjami uprawy.

Historia

Cantina Pellegrino założona została w 1880 roku i od sześciu pokoleń jest zarządzana przez tę samą rodzinę. Winnice znajdują się w najbardziej wysuniętej na zachód części wyspy, na terenie o bardzo zróżnicowanym mikroklimacie, z dużą liczbą godzin słonecznych i szerokim zakresie wysokości temperatury. Oprócz tego dominuje tu suchy klimat, silny południowy wiatr i lekkie gleby – są to idealne warunki dla wzrostu krzewów, z których owoce wykorzystane są do produkcji wysokiej jakości win, takich jak największa sława wyspy, czyli Marsala.

W winnicach uprawia się przede wszystkim szczepy rodzime, obsadzone na tych terenach najprawdopodobniej przez Fenicjan między VIII a VII w. p.n.e. W portfolio Cantina Pellegrino można zatem bez trudu odnaleźć wina wytworzone z takich odmian jak: grillo, inzolia, cataratto, grecanico, zibibbo, nero d’avola, malvasia, frapatto i wiele innych. Winorośl uprawia się w czterech posiadłościach o indywidualnej charakterystyce i wspólnym celu – uprawy w sposób zgodny z tradycyjnymi metodami rolnictwa ekologicznego i priorytetową dbałością o środowisko naturalne. I tak w Kelbi warunki sprzyjają bujnemu wzrostowi krzewów, co doskonale sprawdza się w przypadku uprawy cataratto. Rinazzo charakteryzuje się surowością i pustynnym mikroklimatem idealnym dla energicznego wzrostu syrah. W Salinaro dominują wpływy znad Morza Śródziemnego sprzyjające uprawie grillo, natomiast Gazzerotta, to wietrzny płaskowyż i doskonałe miejsce dla nero d’avola.

Carlo Pellegrino w Centrum Wina

Czerpiąc z możliwości, jakie daje środowisko naturalne i historia regionu, winnice są prowadzone w sposób zróżnicowany i taką też różnorodność producent oferuje w szerokim wachlarzu win. W sezonie letnim zdecydowanie warto zwrócić uwagę na Tareni Grillo. Wino produkowane na obszarze Mazara del Vallo w prowincji Trapani, wyróżniającej się śródziemnomorskimi, czerwonymi glebami. Podłoże jest tu piaszczyste, o dużej przepustowości, jednocześnie bogate w glinę i duże rezerwy wody. Gorący klimat wpływa na bogaty aromat i smak wyczuwalny w winie. Dominują cytrusy, jaśmin i kwiat pomarańczy, delikatnie przełamane nutą słodkiej wanilii. To orzeźwiająca propozycja, świetnie nadająca się do łączenia z daniami z owoców morza i ryb, szczególnie grillowanych.

Odpowiedzią dla miłośników win czerwonych jest zdecydowanie Rinazzo Syrah. Produkowane również w prowincji Trapani, jednak na obszarze Marsali, gdzie dominują gleby suche, piaszczyste o podłożu gliniastym. W tej części występują duże różnice temperatur między dniem a nocą, charakterystyczne dla obszaru pustynnego. Zbiory odbywają się między ostatnimi dziesięcioma dniami sierpnia a pierwszymi dziesięcioma dniami września. Wino urzeka intensywną czerwoną barwą z wręcz granatowymi refleksami. W aromacie królują kwiaty, przede wszystkim róże, obok których pojawiają się nuty granatu, żurawiny i czarnego pieprzu. W ustach wino jest gładkie, dobrze zbalansowane, z delikatnym akcentem goździków, śliwek, wiśni i rozmarynu. W sezonie grillowym będzie to absolutnie doskonały wybór do steków i czerwonych mięs. Warto pamiętać, by w wysokich letnich temperaturach lekko schłodzić to wino – najlepiej smakuje serwowane w temperaturze 18–19°C.