SZCZEPY, KTÓRE KOCHAMY – GEWÜRZTRAMINER

Już sam kolor dojrzałych winogron na krzewie zwiastuje ekstrawagancki charakter tej odmiany. Różowe owoce gewürztraminera przykuwają spojrzenia i krzyczą do nas – Hej! Jesteśmy wyjątkowe! Hej! Tu gewürztraminer!

AUTOR: Tomasz Potrzebowski

Rzeczywiście, trudno się z takim stwierdzeniem nie zgodzić. Wyjątkowość przejawia się w niesamowicie aromatycznym stylu, a także budzących skrajne emocje opiniach. Gdy mówimy
o gewürztraminerze, dyplomacja schodzi na dalszy plan – albo ktoś gewürztraminera kocha, albo nienawidzi.

Geneza

Na początek dwa słowa odnośnie pochodzenia szczepu i nazwy. Pierwszy jej człon – gewürz – po niemiecku „korzenny” – bezpośrednio nawiązuje do oszałamiających aromatów, jakie dają wina tej odmiany. Znaczenie członu drugiego – traminer – niestety błędnie jest przypisywane miejscu, z którego szczep miałby pochodzić. Wioska Tramin, znajdująca się w Tyrolu Południowym, nie jest jednak, jak się powszechnie uważa, kolebką tej odmiany. Gewürztraminer to rodowity Francuz i mutacja traminera, odmiany znanej również jako savagnin blanc, pochodzącej z regionu Jura.

Alzacki gewürztraminer

Zostajemy we Francji, ale przenosimy się do przepięknej, bajkowej niemal Alzacji. To właśnie ten region przez wielu uznawany jest za najlepsze siedlisko dla gewürztraminera. Stabilny i nieprzesadnie ciepły klimat to idealne miejsce na uprawę gewurza. W Alzacji powstają jedne z najlepszych win tej odmiany, a sam gewürztarminer zaliczany jest do grupy czterech szlachetnych szczepów, z których można wytwarzać wielkie wina klasy Grand Cru.

Prawdziwymi rarytasami z Alzacji są również wina Vendange Tardive, czyli słodkie trunki ze zbieranych późną jesienią winogron. Jeszcze większe przeżycie stanowi degustacja win Selection de Grains Nobles – są one bardzo słodkie, wytwarzane z dojrzałych owoców wykorzystywanych do produkcji Vendange Tardive oraz gron zainfekowanych szlachetną pleśnią botrytis cinerea. Powstają tylko w najlepszych latach, a ich jakość jest niesamowita. Nie tylko Alzacja jest świetnym miejscem do uprawy winogron ze szczepu gewürztarminer. Doskonałe wina znajdziemy również we Włoszech (szczególnie w Górnej Adydze) i w Niemczech. Gewurz dobrze czuje się również za oceanem, zapuścił korzenie w Nowym Jorku, Kalifornii i Waszyngtonie.

Kulinarne doznania

Swoje niezaprzeczalne zalety gewürztarminer demonstruje też przy stole. W towarzystwie intensywnie przyprawionych i nierzadko pikantnych dań kuchni azjatyckiej oraz bliskowschodniej, błyszczy niczym prawdziwa gwiazda.

A trzeba przyznać, że świetny jest nie tylko w orientalnym wydaniu! Do dziś pamiętam moją pierwszą kolację w Alzacji w 2013 roku. W jednej z kameralnych restauracji w maleńkim Turckheim miałem okazję skosztować białej kiełbasy zapiekanej z kapustą kiszoną. Całości dopełnił kieliszek miejscowego gewurza. Proste, rustykalne danie, ale smak i zapach całego zestawu pamiętam do dzisiaj. I do dziś mam sentyment zarówno do Alzacji, jak i gewürztraminera.

KENDERMANNS GEWÜRZTRAMINER
QBA PFALZ, NIEMCY
Świetnie zrównoważony i nieco mniej aromatyczny od kuzynów z Włoch czy Francji. Aromat owoców cytrusowych przeplata się z delikatnymi nutami kwiatów i przypraw. Świetne wino, od którego można zacząć przygodę z gewürztraminerami.

KALTERN GEWÜRZTRAMINER
DOC ALTO ADIGE, WŁOCHY
Bardzo bogaty aromat z nutami owoców liczi, ananasa, skórki pomarańczy i płatków róży. Przyjemna, kremowa faktura i dobrze zaznaczona kwasowość. Bardziej strzeliste i świeże niż wersje alzackie.

HUGEL GEWÜRZTRAMINER
AC ALSACE, FRANCJA
Niemal książkowy przykład wina z tej odmiany. Nos jest bardzo intensywny – z nutami kardamonu, imbiru, mango, liczi i marakui, a także płatków róży i jaśminu. Wino o mocnej budowie i bardzo umiarkowanej kwasowości. Harmonijne, eleganckie i wyrafinowane.